Een klantonderzoek door een bank komt voort uit de wetgeving. Banken dienen namelijk te voorkomen dat hun bank gebruikt wordt voor het witwassen van geld of ter financiering van terroristische activiteiten. De strengere wet- en regelgeving heeft grote impact op de banken.

Veel verantwoordelijkheden voor een bank

Op deze manier worden er best veel verantwoordelijkheden bij een bank neergelegd. Je zou bijna kunnen zeggen dat een bank opsporingswerkzaamheden krijgt toebedeeld. Persoonlijk vind ik dit best wel ver gaan. Ik vraag me dan ook af of dit eigenlijk geen taak is voor de overheid. Witwassen en financiering van terrorisme zijn toch eigenlijk een staatsaangelegenheid.

Is een externe toezichthouder niet beter?

Daarnaast zou het instellen van een externe toezichthouder belangenverstrengeling voorkomen. Nu zou het zo kunnen zijn dat een bank afscheid moet nemen van een grote klant, omdat zij niet voldoen aan het gestelde kader. Dat is een lastige beslissing en ik kan me voorstellen dat een bank deze beslissing niet zo snel zal nemen. 

Wat wordt er precies onderzocht?

Er wordt gekeken naar verschillende zaken. Een belangrijk aandachtspunt is de herkomst van geld.

Zeker wanneer er grote bedragen binnenkomen of veelvuldig kleinere bedragen, dan dient een bank te onderzoeken wat de herkomst van dit geld is. 

Als klant van de bank zal je dan ook vragen kunnen verwachten. Naast het beantwoorden van de vragen zal je dan ook bewijsstukken moeten overleggen. Dit ligt vast in de wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (WWFT).

Transacties met een hoog risico

Daarnaast wordt er ook gekeken naar transacties met landen met een hoog risico. Denk bijvoorbeeld aan Zuid- of Midden-Amerikaanse landen die bekendstaan om hun drugshandel. Of landen in het Midden Oosten waar sancties van kracht zijn. Dergelijke transacties zullen dan ook goed in de gaten worden gehouden. Maar ook zakelijke rekeningen, waarop veel contant geld wordt gestort of wordt opgenomen, worden gemonitord.

Een belangrijk aspect is dat je jezelf dient te identificeren als rekeninghouder. Op die manier wordt er voorkomen dat je anoniem betalingen kunt ontvangen en versturen.

Hoge boetes bij niet naleving

Wanneer een bank niet aan zijn verplichtingen voldoet, dan kan dit leiden tot torenhoge boetes. Zo heeft de ABN AMRO een schikking getroffen voor een bedrag van maar liefst 480 miljoen euro. 

En dit omdat zij hun controles niet op orde hadden. Het is niet zo dat zij actief hebben meegewerkt aan het witwassen van geld. Daarnaast lopen er ook nog verschillende strafrechtelijke onderzoeken naar hoge bestuurders van de bank.

Een klantonderzoek door een bank dient dus zeer serieus te worden genomen. 

Europese wetgeving

Het zijn niet alleen Nederlandse banken die hiermee te maken krijgen. Alle banken in de Europese Unie dienen te voldoen aan wetgeving ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering. Ook worden er in het buitenland boetes uitgedeeld.

Kosten voor bankonderzoek banken worden doorberekend

Om toezicht te houden op de klanten en verdachte transacties te monitoren, dient een bank specialistische medewerkers in dienst te nemen. Klantonderzoek door een bank leidt dan ook tot extra kosten, die weer worden doorberekend aan de klant. 

Op dit moment worden deze kosten alleen nog voor een zakelijke rekening doorberekend. Het zou mij echter niet verbazen als in de toekomst ook particuliere klanten hiervoor dienen te gaan betalen.

Op dit moment bedragen de kosten zo rond de € 3 per onderneming per maand. Ervaring leert echter, dat dergelijke maandelijkse kosten in de loop der tijd alleen maar zullen gaan stijgen.

Overigens geven de banken aan dat het hier slechts om een deel van de kosten gaat die worden doorberekend. 

Ook kleine ondernemers dienen te betalen

Voor een grotere onderneming zijn dergelijke kosten uiteraard te verwaarlozen. Voor kleine klanten, of stichtingen of verenigingen, zijn het toch weer extra kosten voor een zakelijke betaalrekening, waar je elke maand tegenaan loopt. 

Het zijn vaak de kleine wederkerende kosten die uiteindelijk een verschil maken. Daartoe behoren dan ook de kosten voor klantonderzoek van een bank.

Continue controle is vereist

In het verleden werden er eigenlijk alleen periodieke controles uitgevoerd. Nu dienen banken klanten te controleren op een continue basis. De kosten van klantonderzoek zijn de afgelopen jaren dan ook fors gestegen. Dit is terug te zien in de hoogte van de bijdrage die aan zakelijke klanten wordt gevraagd. 

Dit zijn eigenlijk kosten die ontstaan doordat criminelen misbruik maken van het bankensysteem.