Hoe zal bankieren er in de toekomst eruit gaan zien? Er hebben de afgelopen jaren veel veranderingen plaatsgevonden op het gebieden van het bankieren. Echter, er zal in onze opinie ook nog het nodige gaan veranderen op dit gebied.
De rol van de banken binnen de economie
De rol van banken binnen de economie is enorm groot. Dit wordt nogal eens onderschat. Vaak worden banken gezien als organisaties die er alleen op gericht zijn om enorm veel geld te verdienen. Waarbij de managers ook alleen gericht zijn om zoveel mogelijk voor zichzelf te verdienen.
Echter, de banken spelen tegenwoordig een grote rol bij het in omloop brengen van geld. Bij het monetaire beleid van de ECB staan de banken centraal. Banken spelen een cruciale rol bij het bestrijden van de economische gevolgen van de corona pandemie. Bankieren in de toekomst zal dit mogelijk gaan veranderen.
De verschillende verdienmodellen van een bank
Banken hebben verschillende verdienmodellen waarmee zij geld verdienen. Verschillende van deze verdienmodellen staan onder druk. Het bankieren in de toekomst zal verschillende verdienmodellen nog verder onder druk zetten. De echt grote veranderingen op het gebied van bankieren in de toekomst, zal echter nog geruime tijd in beslag nemen. Hierbij zal de blockchain technologie een grote rol gaan spelen.
Opbrengsten van rekeninghouders
Grote banken zoals de ING, Rabobank en de ABN Amro brengen maandelijks kosten in rekening aan hun klanten voor hun bankrekening. Zo heeft de Rabobank ongeveer 8 miljoen particuliere rekeninghouders. Een Rabo DirectPakket kost op dit moment 1,90€ per maand. De particuliere rekeninghouders brengen dus maandelijks een kleine 16 miljoen euro binnen.
Op jaarbasis spreek je dan over 182 miljoen euro. Daarbij dienen we ook op te merken dat dit alleen gaat om de standaardkosten die in rekening worden gebracht. Zo wordt er voor een extra betaalpas een extra bedrag van 1,40€ in rekening gebracht.
De opkomst van online banken, waarbij het bij steeds meer online banken mogelijk is om een gratis betaalrekening te openen, zetten deze inkomsten onder druk.
Buitenlands betalingsverkeer
Eenzelfde fenomeen zie je terug bij het buitenlandse betalingsverkeer.
Ook hier is er sprake van een sterke concurrentie door online aanbieders, die eenzelfde dienst vele malen goedkoper aanbieder.
Bij de Rabobank betaal je naast de wisselkoersopslag ook 9€ transactiekosten.
Het is redelijk veilig om te stellen dat er een grote winstmarge is inbegrepen bij deze transactiekosten. Andere betaaldiensten bieden dezelfde service namelijk aan voor een fractie van deze kosten. Meer en meer mensen maken dan ook gebruik van een alternatieve methode om geld over te maken naar het buitenland.
Kredietverstrekking
De kredietverstrekking is een tak die nog niet zo heel veel concurrentie ondervindt van online aanbieders. Dit komt doordat banken via de EURIBOR markt ontzettend goedkoop geld kunnen aantrekken. Alleen banken met een volledige bankvergunning en een vergunning om kredieten te verstrekken kunnen hier aanspraak op maken. Dit houdt online aanbieders enigszins buiten de deur.
Het is echter wel de vraag hoelang dit nog in stand blijft. De kredietverstrekking is namelijk een van de meest winstgevende takken van een bank.
Toegevoegde waarde van de financiële dienstverlening
De toegevoegde waarde van de financiële dienstverlening van een bank takelt steeds verder af. Elke bank is inmiddels wel bezig om het kantorennetwerk in te krimpen. Hierdoor wordt het verschil tussen een bankrekening openen bij een volledig online bank, of een traditionele bank, steeds kleiner.
Dit is een lastig dilemma voor de banken. Aan de ene kant wil je de klant zoveel mogelijk service bieden, maar dit brengt wel enorm hoge kosten met zich mee. Deze hoge kosten dienen weer te worden verwerkt in de tarieven. Indien je echter de tarieven gaat verhogen, dan zullen klanten alsnog op zoek gaan naar een goedkoper alternatief.
Loyaliteit van klanten
Banken hebben het geluk dat klanten redelijk loyaal zijn. Het is nu eenmaal een veel grotere stap om over te stappen naar een andere bank, dan dat je dat bijvoorbeeld doet met een energieleverancier. Daarnaast zijn de bankzaken bij uitstek iets wat je onder wilt brengen bij een bedrijf waar je vertrouwen in hebt. Je gaat niet zomaar al jouw geld overhevelen naar een bank die je eigenlijk nog niet zo goed kent.
Banken en technologische ontwikkelingen
Een probleem voor de traditionele banken is de technologie waarmee zij werken. Je kunt eigenlijk wel stellen dat er hierbij sprake is van de wet van de remmende voorsprong. Online banken, die nog niet zolang actief zijn, hebben al hun processen en infrastructuur gebaseerd op de meest recente technologieën.
Banken hebben echter te maken met oudere technologie die zij op verschillende terreinen nog gebruiken. Via een oud medewerker van een grote bank heb ik me laten vertellen dat het aanpassen van deze infrastructuur ontzettend lastig en bovendien zeer kostbaar is. Dit levert bijvoorbeeld een achterstand op bij het werken met big data, wat tegenwoordig een must is.
Blockchain technologie
Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat de huidige online banken nog geen al te groot probleem gaan opleveren voor de traditionele banken. Er zullen wel meer en meer mensen een bankrekening openen bij een van deze online banken, maar het aantal zal nog wel binnen de perken blijven.
Blockchain vormt echter een grotere bedreiging. Want stel dat de Bitcoin, of een andere cryptomunt, het dagelijks betaalmiddel zou worden?
Dan heb je geen bankrekening meer nodig. Je hebt dan alleen nog maar een crypto wallet nodig.
Daarnaast zal de wereld van de kredietverstrekking er ook heel anders uit gaan zien. Dit zal dan veel meer een online marktplaats worden, dan dat dit via banken zal gaan lopen. Een dergelijke ontwikkeling zal de financiële sector pas echt op zijn kop gaan zetten.
Wat wordt de rol van centrale banken in de toekomst?
De centrale banken zullen bij een dergelijk scenario ook veel minder invloed kunnen uitoefenen. Het monetaire beleid zal dan volledig op de schop dienen te gaan. Het simpelweg opkopen van schulden zal dan niet langer werken.
Je kunt een dergelijke ontwikkeling als bank zijnde niet negeren. Indien je dat doet, dan zal je op termijn de boot volledig missen. Dat een bovengeschetste scenario op een zeker moment realiteit zal gaan worden, daar ben ik persoonlijk wel van overtuigd.
Dit zal echter wel op lange termijn zijn. Maar als je gaat wachten tot de blockchain technologie de bankwereld echt veranderen, dan ben je te laat.
De cryptomunt van de ECB
De Europese Centrale Bank heeft niet al te lang geleden bekend gemaakt dat zij willen gaan onderzoeken of een digitale euro uitkomst kan bieden. Persoonlijk ben ik niet al te optimistisch over dit initiatief. Ten eerste denk ik niet dan de ECB over de juiste kennis en mensen beschikt, om te concurreren met andere digitale munten.
Daarnaast is een van de grote peilers van cryptomunten de privacy. Wanneer de ECB met een digitale munt komt, dan zal het een ontzettende uitdaging worden, om de inwoners van de Europese Unie ervan te overtuigen, dat met een dergelijke digitale munt de privacy gewaarborgd is
In mijn opinie kan de ECB het niet winnen van de echte pioniers zoals een Elon Musk. De enige optie is om samen te werken met verschillende partijen op dit gebied. Het is echter maar de vraag of dergelijke partijen hiertoe bereid zijn.
Het bankieren in de toekomst zal er anders uit gaan zien. Dit zal echter nog wel heel lang gaan duren. De verschillende belangen, met name van de centrale banken, zullen de ontwikkelingen vertragen. Een bankrekening openen bij een traditionele bank of een online bank zal dan ook nog wel jarenlang de standaard zijn. De tijd dat je alleen nog maar een crypto wallet dient aan te schaffen, ligt in mijn opinie nog ver in de toekomst. Het nieuwe bankieren zal ooit werkelijkheid worden, maar niet in de komende jaren.